02 Aralık 2015, Çarşamba

Hafta sonu Gymboree Ankara'da Atölye Tempo Psikolojik Danışma Merkezinden, Psikolojik Danışman Sema Yüce'nin verdiği "Çocukta İç Disiplin mi? Dış Disiplin mi?" seminerine katıldım. Bu seminerde ve verdiği diğer seminerlerinde en önemli noktasının "İLETİŞİM" olduğunu vurguladı. Eğer etkili iletişim kuramıyorsanız hiçbir konuda başarı elde edemezsiniz dedi. 

DİSİPLİN; İçinde yaşadığımız toplumun kurallarıdır

Çocuklar doğruları bizim koyduğumuz sınırlarla öğrenir.

DİSİPLİN = SINIR KOYMA

DIŞ DİSİPLİN (korku-tehdit) - İÇ DİSİPLİN ( özgür irade)

Herhangi bir uyarıcı olmaksızın yapması gerekeni yapıyorsa İÇ KONTROL. Amacımız iç kontrollü bir disiplin düzeni oturtmak olmalıdır.

Çocuklarımıza davranış şekillerimiz vardır. M1 - M2 - M3

M1: EBEVEYN-----------------------------------ÇÖZÜM ÇOCUK

M2: EBEVEYN ÇÖZÜM------------------------ÇOCUK

M3: EBEVEYN--------ORTAK ÇÖZÜM------ÇOCUK

ÖZETLE:

M1 (OTORİTER SİSTEM) : Kazanan ebeveyn, kaybeden çocuk.

Ebeveyn kendi isteklerini çocuğa kabul ettirerek / mantıklı açıklama sunarak / ikna ederek / korkutarak / tehdit ederek / konuşarak çözüme ulaşır. Burada önemli olan ebeveyn ihtiyacıdır. Bu otoriter bir sistemdir.

Ancak 3 şartta kullanılması önerilir;

1. Acele iş

2. Sizin ihtiyacınız çocuğun ihtiyacından daha üst düzeydeyse

3. Tehlike

Çocuğunuza olumsuz davranış olmadan önce veya olduktan sonra açıklama yaparak durumu kurtarabilirsiniz. Şimdi bu durumun çocuk üzerinde yaptığı olumsuz davranışları da olay bittikten sonra çocuğunuza bunu neden yaptığınızı açıklayarak OLUMLU hale çevirebilirsiniz. Öncelikle olumsuz etkilediğiniz çocuğunuzu DAHA SONRA OLUMLU hale getirebilirsiniz.

Bu sistemle kurulan ilişkiler sonucunda,

- Çocuk duygularını bastırmayı öğreniyor.

- Ebeveyne öfke geliştiriyor.

- Öz güveni sarsılıyor.

- Ebeveynin sunduğu çözümlere bağımlı hale gelip kendi kendine sorun çözemez oluyor.

M2 (TAVİZKAR SİSTEM) : Kazanan çocuk, kaybeden ebeveyn.

Çocuğun ihtiyaçlarının karşılandığı yöntem. Çocuk bir şeklide istediği her şeyi ebeveyne yaptırıyordur.

Bu sistemle kurulan ilişkiler sonucunda,

-  Sorunlu, sınır tanımaz, geçimsiz, paylaşma duygusu eksik çocuk

- Zeki ama hep bana hep bana diyen çocuk.

- Grup yaşantısında sıkıntı yaşayan çocuk.

- Beni zaten kimse sevmiyor diyen çocuk.

M3 (DEMOKRATİK SİSTEM) : Kaybeden yok / Kazan-Kazan Metodu.  

   

Çocuğunuzla yaşadığınız bir sorunda şu şekilde ilerlemeye çalışın:

1. Sorunun tanımı

2. Çözüm Önerileri Üretme ( Birkaç tane olmalı çünkü biri başarısız olduğunda, başa dönüp diğer denenmeli ve İLK ÇÖZÜM ün çocuktan gelmesi sağlanmalı

3. Çözüm önerilerini değerlendirme

4. 1 veya 2 sinde karar (ÇOK ÖNEMLİ)

5. Uygulama

6. Değerlendirme

Eğer belirlediğiniz çözüm sizi sonuca götürmediyse başa dönüp yeniden başka bir çözüm bulmanız gerekiyor.

Uygulama aşamasında

“Senin bunu yapabileceğine inanıyorum” DE

“inşallah bu sefer yaparsın” DEME!

Bir davranışın değişmesi için 21 GÜN gerekiyor!

Bu sistemle kurulan ilişkiler sonucunda,

- Sorunun tanımını yaptığı için sorumluluk alıyor.

- Adam yerine konmuş hissediyor.

- Yaratıcılığını sağlıyor. Hayata seçeneklerle bakmayı öğreniyor.

- Ben yapabilirim duygusu

KABUL EDİLEMEZ DAVRANIŞLARA CEZASIZ NASIL ENGEL OLABİLİRİZ?

A. Sorun Olan Davranıştan Önce;

1. Önleyici Açıklamada Bulunma; Evimize misafir gelecek ve biz misafir geldiği için mutlu olduğumuzu onlara HOŞ GELDİN diyerek onları karşılayacağız. İstersen önce ben söylerim sonra da sen söylersin vb.

2. Çevreyi Değiştirme; Ispanak yemeği yerine ıspanaklı börek

3. Örnek Olma; Önce sen saygılı ol, sonra çocuk. Önce sen kırmızı ışıkta dur ki çocuk da öğrensin.

4. Çocuğun İyi Alışkanlıklar Geliştirmesine Yardımcı Olma; Olmayan davranışına takılma; doğru olan davranışı takdir et.

B. Sorun Olan Davranış Sırasında;

5. Kabul Edilemez Davranışın Nedenini Düşünme; Önyargıya kapılmadan önce veri topla.

6. Yapıcı Çözüm; TV izlemesin peki ne yapsın? Seçenek üret. Puzzle, kitap, top vb.

7. Ailenin Bireyi Olarak Duygularını Ve Kabul Edilemez Davranışın Kendi Üzerindeki Etkilerini Açıkla;

C. Sorun Olan Davranıştan Sonra;

8. Kabul Edilemez Davranışın Etkilerini Göstererek Pişmanlık Duymasını Sağlama;

9. Çocuğun Kabul Edilemez Davranışının Sonuçlarını Yaşamasına Müsaade Etme;